Юридические консультации

Вакцинация неграждан России

Scroll down for English
Французский
Армянский
Вакцинация от ковида началась в России в конце 2020 — начале 2021 года, но не все постоянно проживающие в России люди, которые хотели вакцинироваться, смогли это сделать. Тот, кто не является гражданином, но имеет вид на жительство, вправе претендовать на точно такой же объем медицинской помощи, как и граждане РФ. Однако на практике некоторым негражданам РФ в вакцинации от ковида отказывают. Почему это проблема? 

Во-первых, нарушается базовое право человека на медицинскую помощь. Несправедливо, когда человек вынужден либо оставаться без прививки, либо выезжать за границу только для того, чтобы пройти базовую процедуру. Во-вторых, это просто незаконные действия со стороны отдельных сотрудников вакцинальных пунктов. В-третьих, оставляя неграждан РФ без защиты от инфекций, мы тем самым формируем когорту населения, которая потенциально может быть переносчиком этих инфекций.

Чтобы полноценно разобраться в вопросе, мы запросили комментарий у юриста Алины Закурдаевой. Кроме того, мы подскажем, как бороться за свои права, если вам отказывают в вакцинации.

Что нужно сделать негражданину РФ, который хочет привиться?

  1. Прийти в пункт вакцинации со следующими документами: удостоверение личности, документ, дающий право на проживание в РФ, а также полис ОМС — и привиться.
  2. Если в прививке отказывают, то написать обращение в медицинскую организацию (образец ниже).

Что может сделать каждый, кого проблема не касается лично? 

  1. Переслать статью своим друзьям — негражданам РФ.
  2. Перевести статью на один из тех языков, на котором говорят ваши друзья, живущие в России и не являющиеся гражданами РФ. Например, на английский, китайский, казахский, киргизский, таджикский, узбекский, туркменский, грузинский, армянский, азербайджанский, украинский. Пожалуйста, напишите нам на info@vaccina.info с темой письма "Перевод статьи о вакцинации неграждан", если вы готовы взяться за перевод.
  3. Помочь другу — негражданину РФ в борьбе за свои права.



Комментарий юриста

Право на бесплатные профилактические прививки, включенные в национальный календарь профилактических прививок и календарь профилактических прививок по эпидемическим показаниям, имеют не только граждане РФ, но и иностранные граждане, постоянно или временно проживающие на территории РФ. Таким же правом обладают лица без гражданства. Чтобы иностранные граждане и лица без гражданства могли привиться бесплатно, им необходимо иметь вид на жительство, а также они должны быть застрахованы в системе обязательного медицинского страхования, то есть иметь полис ОМС (см. ч. 2 ст. 3, ч. 1 ст. 5 ФЗ от 17.09.1998 N 157-ФЗ "Об иммунопрофилактике инфекционных болезней", ст. 10 ФЗ от 29.11.2010 N 326-ФЗ "Об обязательном медицинском страховании в Российской Федерации").

Если вы относитесь к одной из этих категорий и вам отказывают в вакцинации, то это является нарушением, и о нем можно сообщить в следующие инстанции:
1. Главному врачу медицинской организации, в которую вы обратились за медицинскими услугами (если речь идет о мобильном пункте вакцинации, то он всегда относится к какому-либо учреждению здравоохранения).

Наименование медицинской организации и ФИО главного врача можно найти на сайте организации.

Жалоба должна быть составлена в письменной форме в двух экземплярах (форма обращения — Приложение № 1). Ее необходимо подать через приемную главного врача с присвоением входящего номера (также можно отправить заказное письмо онлайн на сайте “Почты России”, не выходя из дома) и забрать на руки свой экземпляр, на котором будет проставлена отметка с входящим номером и зафиксировано, что заявление у вас приняли с датой.

2. В страховую компанию, выдавшую вам полис ОМС.
Наименование страховой компании указано в полисе.
Можно позвонить на горячую линию или написать через официальный сайт страховой компании (форма обращения — Приложение № 2).

3. В Минздрав России. Можно позвонить на горячую линию Минздрава или написать через интернет-приемную (Приложение № 1 — совпадает с жалобой главврачу).
В соответствии с ФЗ от 02.05.2006 N 59-ФЗ "О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации" срок рассмотрения письменных обращений не должен превышать 30 дней со дня регистрации письменного обращения.


Vaccination of non-citizens

The vaccination against SARS-CoV-2 began in Russia in late 2020 – early 2021. However, not all of those who are living in Russia and willing to get vaccinated were able to do so. A non-citizen who has a residence permit is entitled to get the same healthcare, as citizens do. In reality, however, some of the foreign nationals are rejected when requesting vaccination.
Why is this a problem? Firstly, in this case, the basic human right for getting medical assistance is violated. It is unfair when a person either remains unvaccinated or must travel for the only reason to undergo a basic procedure. Secondly, the workers of vaccination points refusing to vaccinate are violating the local law. Finally, leaving non-citizens not protected against certain infections contributes to the formation of the population subgroup, which can potentially transmit these infections.

Such questions need comprehensive clarification. We requested a lawyer Alina Zakurdaeva for comments on the mentioned issue. In addition, we give some tips on how to protect your rights if you are getting rejections upon the request of vaccination.

What should a non-citizen do to get vaccinated?

  1. Arrive at the vaccination point with the following documents: identity document, residence permit, and  health insurance policy (aka OMS insurance policy – «polis OMS») and get immunized.
  2. If denied, write a claim to the health organization (a template is attached below / attached to this post).

What may each of us do?

  1. Like.
  2. Share.
  3. Repost to your friends who are foreign citizens in Russia.
  4. You can translate this article to one (or several) of the languages which are used by your foreign friends who are living in Russia. For example Chinese, Kazakh, Kyrgyz, Tajik, Uzbek, Turkmen, Georgian, Armenian, Azerbaijani, Ukrainian. Please, write to info@vaccina.info with the topic "Translation of the article on vaccination of foreign citizens", if you are ready to help with the translation.
  5. Help your foreign citizen friend to fight for their rights.

A lawyer’s advice

The right for free of charge vaccinations, which are described in the national immunization schedule, is granted not only to the citizens of Russian Federation, but also to legal aliens, irrespective of their residence permit type, and to the stateless. This list of vaccines is based on both the so-called national schedule of prophylactic immunization and a schedule of epidemiologically indicated prophylactic immunization. For foreign citizens and stateless persons to be eligible for free vaccination, they must possess a residence permit. Additionally, they are required to be insured with the mandatory health insurance system. The latter means that a person possesses an OMS insurance policy (see p. 2 art. 3, p. 1 art. 5 of the Federal Law from 17.09.1998 N 157-ФЗ "Об иммунопрофилактике инфекционных болезней", art. 10 of the Federal Law from 29.11.2010 N 326-ФЗ "Об обязательном медицинском страховании в Российской Федерации").

If you are, according to these regulations, eligible for vaccination and still denied, this is a violation of the federal law, and it can be reported to the following authorities:

1. To the chief physician of the health organization, in which you have requested vaccination. In case you have requested immunization at a mobile vaccination point please remember that it always refers to a certain health organization.

The title of the health organization and the name of the corresponding chief physician are to be found on the webpage of this organization.

The claim should be filed in written form in two copies (template — Appendix № 1). It has to be applied through the reception office of the chief physician with the attribution of a reference number. The second copy, with the dated mark of acceptance and the reference number, should be held by the claimer. Alternatively, one can use the online route via the registered mail service on the webpage of the Russian Post.

2. To the insurance company, which issued your mandatory health insurance policy.
The title of the insurance company is to be found in the policy.
One can either call the hotline or address the claim via the company’s official webpage (template — Appendix № 2).

3. To the Ministry of Health. Consider calling a hotline of the Ministry; it is also possible to write a claim using the online reception office (Appendix № 1 — the same template as for the chief supervising doctor).
According to the Federal Law from 02.052006 N 59-ФЗ "О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации" the period of consideration for claims must not exceed 30 days from the day of its registration.


Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չհանդիսացող անձանց պատվաստում


Ռուսաստանում Քովիդ-19-ի դեմ պատվաստումը սկսվեց 2020 թվականի վերջին՝ 2021 թվականի սկզբին, սակայն Ռուսաստանում մշտապես բնակվող ոչ բոլոր մարդիկ, ովքեր ցանկանում էին պատվաստվել, կարողացան անել դա: Յուրաքանչյուր ոք, ով քաղաքացի չէ, բայց ունի ժամանակավոր կացության կարգավիճակ, իրավունք ունի հավակնել նույն ծավալով բժշկական օգնություն ստանալու, ինչ Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիները: Այնուամենայնիվ, գործնականում հանդիպում են դեպքեր, երբ Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չհանդիսացող անձանց մերժում են կորոնավիրուսի դեմ պատվաստելու հարցում։

Ինչու՞ է դա համարվում խնդիր: Առաջնահերթ, խախտվում է մարդու առողջության պահպանման (բժշկական օգնություն ստանալու) հիմնարար իրավունքը: Անարդար է, երբ մարդը ստիպված է կա’մ  չպատվաստված մնալ, կա’մ արտասահման մեկնել՝ պարզ միջամտություն անցնելու նպատակով: Երկրորդ հերթին, դա պարզապես պատվաստման կետերի առանձին աշխատակիցների կողմից անօրինական գործողությունների հետևանքն է: Երրորդ հերթին, թողնելով Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չհանդիսացող անձանց առանց վարակների դեմ պաշտպանության, մենք դրանով ձևավորում ենք բնակչության խումբ, որը պոտենցիալ կարող է լինել այդպիսի վարակների վարակակիր:

Սույն հարցը լիովին հասկանալու նպատակով մենք խնդրեցինք փաստաբան Ալինա Զակուրդաևային մեկնաբանել այն: Բացի այդ, մենք կուղորդենք, թե ինչպես պայքարել ձեր իրավունքների համար, եթե ձեզ մերժեն պատվաստումը իրականացնելու մեջ:

Ի՞նչ պետք է անի Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չհանդիսացող անձը, ով ցանկանում է պատվաստվել:


  1. Գալ պատվաստումների կետ հետևյալ փաստաթղթերով՝ անձը հաստատող փաստաթուղթ, Ռուսաստանի Դաշնությունում բնակվելու իրավունք վկայող փաստաթուղթ, ինչպես նաև պարտադիր բժշկական ապահովագրության պոլիսը, և պատվաստվել։
  2. Եթե ձեզ մերժում են ​​պատվաստել, ապա դիմում-բողոք գրեք բժշկական հաստատությանը (նմուշը տե’ս ստորև / կցված է գրառմանը):

Ի՞նչ կարող է անել յուրաքանչյուրը, ով անձամբ չի առնչվում խնդրին:


  1. Հավանել գրառումը,
  2. Կիսվել գրառմամբ,
  3. Գրառումը ուղարկել ընկերներին`Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չհանդիսացող անձանց:
  4. Թարգմանել հոդվածը այն լեզվով, որով խոսում են ձեր ընկերները, ովքեր ապրում են Ռուսաստանում և Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չեն հանդիսանում: Օրինակ՝ չինարեն, ղազախերեն, ղրղզերեն, տաջիկերեն, ուզբեկերեն, թուրքմեներեն, վրացերեն, ադրբեջաներեն, ուկրաիներեն լեզուներով: Խնդրում ենք գրել մեզ info@vaccina.info էլեկտրոնային հասցեով՝ «Քաղաքացի չհանդիսացող անձանց պատվաստման վերաբերյալ հոդվածի թարգմանություն» վերնագրով, եթե պատրաստ եք կատարել թարգմանությունը:
  5. Օգնել ընկերոջը` Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացի չհանդիսացող անձին, իրենց իրավունքների համար պայքարում:

Իրավաբանի մեկնաբանությունը


Կանխարգելիչ պատվաստումների ազգային և համաճարակային ցուցումների հիմքով կանխարգելիչ պատվաստումների օրացույցներում ներառված անվճար կանխարգելիչ պատվաստումներ ստանալու իրավունք ունեն ոչ միայն Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիները, այլև Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում մշտապես կամ ժամանակավորապես բնակվող օտարերկրյա քաղաքացիները: 

Քաղաքացիություն չունեցող անձինք ևս ունեն այդ իրավունքը: Որպեսզի օտարերկրյա քաղաքացիներն ու քաղաքացիություն չունեցող անձինք կարողանան անվճար պատվաստվել, նրանք պետք է ունենան կացության կարգավիճակ (իրավունք), ինչպես նաև նրանք պետք է ապահովագրված լինեն պարտադիր բժշկական ապահովագրության համակարգում, այսինքն՝ ունենան պարտադիր բժշկական ապահովագրության պոլիս (տե՛ս  17.09.1998 N 157-ՖԶ «Վարակիչ հիվանդությունների իմունոպրոֆիլակտիկայի մասին» օրենքի 3-րդ հոդվածի 2 -րդ մասը, 5-րդ հոդվածի 1-ին մասը, ինչպես նաև , 29.11.2010 N 326-ՖԶ «Ռուսաստանի Դաշնությունում պարտադիր բժշկական ապահովագրության մասին» օրենքի 10-րդ հոդվածը)։

Եթե ​​դուք պատկանում եք վերոնշյալ կատեգորիաներից մեկին, և ձեզ մերժում են պատվաստել, ապա դա հանդիսանում է խախտում, և այդ մասով կարելի է դիմել հետևյալ մարմիններին՝

1. Այն բժշկական հաստատության գլխավոր բժշկին, որին դիմել եք բժշկական ծառայությունների համար (եթե խոսքը պատվաստման շարժական կետի մասին է, ապա այն միշտ ենթակա է կոնկրետ առողջապահական հաստատության):
Բժշկական հաստատության անվանումը և գլխավոր բժշկի անունը կարելի է գտնել կազմակերպության կայքում:

Դիմում-բողոքը պետք է կազմվի գրավոր, երկու օրինակից (դիմումի ձևը սահմանված է Հավելված թիվ 1-ում): Այն պետք է ներկայացվի գլխավոր բժշկի ընդունարանի միջոցով`մուտքային համարի նշանակմամբ (հնարավոր է նաև պատվիրված նամակ ուղարկել առցանց «Ռուսաստանի փոստ» կայք-ի միջոցով` առանց տնից դուրս գալու), և պետք է վերցնեք ձեր օրինակը պատճենը, որի վրա կնշվի մուտքի համարը, և հայտի ընդունման ամսաթիվը:

2. Ձեզ պարտադիր բժշկական ապահովագրության պոլիս տրամադրող ապահովագրական ընկերությանը:
Ապահովագրական ընկերության անվանումը նշված է պոլիսի վրա:
Հնարավոր է զանգահարել թեժ գիծ կամ գրել ապահովագրական ընկերության պաշտոնական կայքի միջոցով (դիմումի ձևը սահմանված է Հավելված թիվ 2-ում):

3. Ռուսաստանի առողջապահության նախարարությանը: Հնարավոր է զանգահարել Առողջապահության նախարարության թեժ գիծ կամ դիմել ինտերնետային ընդունարանի միջոցով (տե'ս Հավելված թիվ 1, որն համընկնում է գլխավոր բժշկին ուղղված բողոքի հետ):

02.05.2006 թվականի N 59-ՖԶ «Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիների դիմումների քննության կարգի մասին» օրենքի համաձայն, գրավոր դիմումների քննության ժամկետը չպետք է գերազանցի գրավոր դիմումի գրանցման օրվանից 30 օրը:



La vaccination des non-citoyens (non-ressortissants) de la Russie


La vaccination contre la Covid a commencé en Russie à la fin de 2020 - au début de 2021, mais pas tous les résidents permanents de la Russie qui souhaitaient se faire vacciner ont pu le faire. Tous ceux, qui ne sont pas citoyens, mais qui sont titulaires d’un titre de séjour, ont le droit de demander exactement le même montant de soins médicaux que les citoyens de la Fédération de Russie. Cependant, dans la pratique, certains non-citoyens (non-ressortissants) de la Fédération de Russie se voient refuser la vaccination contre la Covid.

Pourquoi c'est un problème? Premièrement, l’un des droits fondamentaux de l’homme, le droit à la santé est violé. Il est injuste qu'une personne soit obligée de rester non vaccinée ou de voyager à l'étranger juste pour suivre une procédure de base. Deuxièmement, il s'agit simplement d'actions illégales de la part des fonctionnaires des centres de vaccination. Troisièmement, en laissant les non-citoyens (non-ressortissants) de la Fédération de Russie sans protection contre les infections, nous formons ainsi une cohorte de population qui peut potentiellement être porteuse de ces infections.

Pour pleinement comprendre le problème, nous avons sollicité un commentaire de l'avocate Alina Zakurdaeva. De plus, nous vous montrerons comment se battre pour vos droits si vous vous voyez refusés d'être vacciné.

Que faut-il faire de la part des non-citoyens (non-ressortissants) de la Fédération de Russie qui souhaite se faire vacciner ?


Présentez-vous au centre de vaccination avec les documents suivants : une carte d'identité, un document qui autorise de résider dans la Fédération de Russie, ainsi qu'une police OMS (assurance maladie obligatoire)- et faites-vous vacciner.
Si vous vous voyez refusés d'être vacciné, il faut écrire un appel à l'organisation médicale (exemple ci-dessous / joint à la publication).

Que peut faire une personne qui n'est pas personnellement touchée par le problème ?


  1. Aimer la publication.
  2. Partager la publication.
  3. Transférez le message à vos amis - non citoyens (non-ressortissants) de la Fédération de Russie.
  4. Traduisez l'article dans l'une des langues parlées par vos amis qui vivent en Russie et qui ne sont pas citoyens de la Fédération de Russie. Par exemple, en chinois, kazakh, kirghize, tadjik, ouzbek, turkmène, géorgien, azerbaïdjanais, ukrainien. Veuillez nous écrire à info@vaccina.info avec la ligne d'objet "Traduction d'un article sur la vaccination des non-citoyens (non-ressortissants)" si vous êtes prêt à faire la traduction.
  5. Aidez un ami - un non-citoyen (non-ressortissant) de la Fédération de Russie dans la lutte pour ses droits.

Le commentaire d’un juriste 


Non seulement les citoyens de la Fédération de Russie, mais également les citoyens étrangers résidant de manière permanente ou temporaire sur le territoire de la Fédération de Russie ont le droit à des vaccinations préventives gratuites incluses dans le calendrier national des vaccinations préventives et le calendrier des vaccinations préventives pour les indications épidémiques. Les apatrides ont les mêmes droits. Pour que les citoyens étrangers et les apatrides puissent se faire vacciner gratuitement, ils doivent avoir un titre de séjour, et ils doivent également être assurés dans le système d'assurance maladie obligatoire, c'est-à-dire avoir une police d'assurance maladie obligatoire (OMS) (voir partie 2 de l’article 3, partie 1 de l’article 5 de la loi fédérale daté 17.09.1998 N 157 "Sur l’immunoprophylaxie contre les maladies infectieuses", et l’article 10 de la loi fédérale daté 29.11.2010 N 326 “Sur l’assurance maladie obligatoire en Fédération de Russie”).

Si vous appartenez à l'une de ces catégories et si vous vous voyez refusés d'être vacciné, il s'agit d'une violation et peut être signalé aux autorités suivantes :

1. Au médecin-chef de l'organisation médicale à laquelle vous avez demandé des services médicaux (s’il s’agit  d'un poste de vaccination mobile, il fait toujours partie de l'établissement de santé particulier).
Le nom de l'organisation médicale et le nom du médecin-chef se trouvent sur le site Web de l'organisation.
La plainte doit être portée par écrit en deux exemplaires (formulaire de demande - Annexe n°1). Elle doit être soumise à la réception du médecin-chef avec l'attribution d'un numéro entrant (vous pouvez également envoyer une lettre recommandée en ligne sur le site de “La poste russe” sans quitter votre domicile) et récupérer votre copie, laquelle sera marquée avec le numéro et elle prouvera que votre demande est acceptée à la date fixée.

2. À la compagnie d'assurance qui a émis votre police d'assurance maladie obligatoire.
Le nom de la compagnie d'assurance est indiqué sur la police d'assurance maladie obligatoire.
Vous pouvez appeler la téléassistance (hotline) ou écrire via le site officiel de la compagnie d'assurance (formulaire de demande - Annexe n° 2).

3. Au Ministère de la Santé de la Russie. Vous pouvez appeler la téléassistance (hotline) du Ministère de la Santé ou écrire via la réception en ligne (Annexe n° 1 - coïncide avec la plainte portée au médecin-chef).

Conformément à la loi fédérale du 02.05.2006 N 59 "Sur la procédure d'examen des demandes des citoyens de la Fédération de Russie", le délai d'examen des demandes écrites ne doit pas dépasser 30 jours à compter de la date d'enregistrement de la demande écrite.